سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

کارگاه آموزشی شیوه نامه فنی و اجرایی بهره برداری از مراتع کشور با حضور مهندس بهزاد مدیرکل و کارشناسان دفترامورمراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، مدیرکل منابع طبیعی استان همدان، روسای ادارت ستادی مربوطه و روسا و کارشناسان ادارات منابع طبیعی وآبخیزداری شهرستانها در تاریخ 1401/11/18 در همدان برگزار شد.

ترحم بهزاد روز سه شنبه در حاشیه کارگاه آموزشی  شیوه نامه فنی و اجرایی بهره برداری از مراتع کشور در  همدان اظهار داشت: وسعت کشور ایران ۱۶۴.۸ میلیون هکتار است که از این میزان ۱۳۴.۴ میلیون هکتار عرصه های منابع طبیعی است.

وی افزوداز : ۱۳۴.۴ میلیون هکتار وسعت منابع طبیعی شامل ۱۷ میلیون هکتار جنگل و بیشه زار، ۳۲.۶ میلیون هکتار بیابان و ۸۴.۸ میلیون هکتار مرتع می شود.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بیان کرد: طبق ماده سه قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور هر گونه بهره برداری از مراتع باید در قالب طرح باشد و در این راستا باید مرتعداران ذی صلاح شناسایی و پروانه چرا در اختیار آنها قرار گیرد.

بهزاد بیان کرد: از ۸۴.۸ میلیون هکتار مرتع موجود در کشور تاکنون بیش از ۸۲ میلیون هکتاری ممیزی شده و حدود یک میلیون و ۵۲ هزار خانوار در ۴۲ هزار سامانه عرفی شناسایی شده مستقر و پروانه چرا در اختیار این افراد قرار داده شده است.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اضافه کرد: طرح مرتع داری سند مدونی است که همه فعالیت های احیا و اصلاحی و عملیات بیولوژیکی و بیومکانیک با حجم، مدت زمان و اعتبار مشخص در طرح با بیلان پیش بینی شده از سوی سازمان منابع طبیعی کشور مصوب و در اختیار بهره بردار قرار می گیرد.

وی افزود: تغییرات اقلیمی، خشکسالی و کاهش بارندگی رابطه مستقیمی با تولید علوفه دارد و هر میلیمتر کاهش بارندگی هشت دهم کیلوگرم تولید علوفه را کاهش می دهد.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری یادآوری کرد: ۳۰ درصد کاهش بارندگی در سال گذشته موجب شد که ۱۰.۷ میلیون تن برداشت مجاز از مراتع در شرایط نرمال به ۷.۶ میلیون تن کاهش یابد یعنی۳.۱ میلیون تن کاهش علوفه در مراتع داشتیم.

بهزاد افرود: برای کاهش این مشکل، در جریان بازدید رییس جمهور از ستاد وزارتخانه، وی طرح ۵۰ میلیون هکتاری علوفه مراتع را مطرح کرد و در این راستا طرح "تحول احیای پوشش گیاهی و تولید علوفه کشور" تهیه و تدوین و پنج نوع عملیات پیش بینی شد.

وی اضافه کرد: تبدیل ۵۰۰ هزار هکتار از دیم زارهای کم بازده در یک برنامه پنج ساله، عملیات بیولوژیکی در یک میلیون هکتار، عملیات بیومکانیک در یک میلیون و ۲۵۰ هزار هکتار، عملیات قرق و حفاظتی در ۲ میلیون و ۴۵۰ هزار هکتار و اعمال مدیریت چرا در ۵۰ میلیون هکتار از جمله برنامه های پیش بینی شده است.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ادامه داد: چنانچه این طرح در هیات وزیران تایید، مصوب و ابلاغ شود ، ۷.۶ میلیون تن افزایش تولید علوفه علاوه بر آنچه که در عرصه تولید می شود خواهیم داشت.

بهره برداری مازاد ظرفیت از مراتع

بهزاد مشکل اصلی مراتع را تردد دام مازاد بر عرصه دانست و گفت: ظرفیت مراتع کشور ۳۸ میلیون واحد دامی در مدت هفت ماه است اما ۸۰ میلیون واحد دامی وابسته به مرتع هستند که ۲.۲ برابر مازاد ظرفیت مراتع است.

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اضافه کرد: در این راستا برنامه های خوبی از جمله تمدید پروانه چرا پیش بینی شده است به گونه ای که طبق قانون هر ساله باید تمدید پروانه چرا صورت بگیرد و بهره برداران باید هرساله نسبت به تمدید آن اقدام نمایند
 

مراتع موروثی نیست

مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: پیشتر به مراتع از بعد ورثه توجه می شد در صورتی که مرتع انفال بوده و ارث محسوب نمی شود.

بهزاد بیان کرد: کسی از بین همسر و فرزندان مرتعدار متوفی می تواند جایگزین وی شود که دارای سه ویژگی سکونت در منطقه، دارای عضویت در نظام عشایری و فعالیت مستمر در حرفه دامداری باشد.

وی اضافه کرد: مرتعداران تا یازدهم مرداد سال آینده فرصت دارند که این کار را انجام دهند در غیر این صورت سهم مرتعداران متوفی باطل و در اختیار سایر بهره برداران قرار می گیرد.
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور درباره طرح های مرتع داری نیز گفت: یکسری طرح ها مدت قرارداد یا اجرای آنها پایان یافته که در راستای ساماندهی مرتعداران از اردیبهشت سال ۱۴۰۱ به مدت ۲ سال فرصت داده شد تا اقدام بازنگری طرح مرتع داری کنند.